Keiharde, afrekenbare reductiedoelstellingen zijn noodzakelijk om de aanzwellende regeldruk in te dammen. Dat zeggen VNO-NCW, MKB-Nederland en betrokken branches, waaronder Koninklijke Metaalunie, in reactie op de voortgangsrapportage regeldruk van het ministerie van EZK. Die laat zien dat bijna een derde van de regels nauwelijks uitvoerbaar is voor ondernemers en dat in toenemende mate extern advies nodig is om überhaupt aan regelgeving te kunnen voldoen. Dat drijft de toch al gigantische kosten van regeldruk op tot onaanvaardbare proporties, aldus de ondernemersorganisaties. 

Er komen alleen maar regels bij, ook vanuit Brussel, maar er gaat zelden iets af. Het Adviescollege Toetsing Regeldruk maakte in mei bekend dat de regeldrukkosten alleen al in 2022 met ruim 400 miljoen euro zijn gestegen, terwijl er nog geen 12 miljoen is afgegaan. Onder het vorige kabinet (Rutte III) ging het in totaal om een toename van tenminste 5 miljard euro. 

Meer ruimte 
‘Met alle transities die gaande zijn en de investeringen die dat vraagt, hebben ondernemers lucht nodig. Verminderen van de regeldruk, onder andere door meer uitzonderingen voor het mkb en het schrappen van onwerkbare regels, is een van de makkelijkste en goedkoopste dingen die een nieuw kabinet kan doen om hen wat meer ruimte te geven’, stellen de ondernemersorganisaties. Zelfs de Europese Commissie heeft inmiddels een one in, one out beleid en een harde reductiedoelstelling om 25 procent van haar rapportageverplichtingen te schrappen. In Nederland is zelfs méér nodig.

Complexiteit 
Positief is dat de huidige regeldrukaanpak van het ministerie van EZK al veel steviger is dan onder de twee vorige kabinetten. Veelbelovend is de MKB Indicatorbedrijven aanpak, waarbij niet alleen de regeldruk bij bedrijven in zes specifieke sectoren is gemeten, maar ook de werkbaarheid van die regels. Uit die aanpak blijkt onder meer dat ondernemers voor tweederde van de verplichtingen extern advies moeten inhuren omdat ze zo complex zijn. Bij 15 tot 20 procent is externe inhuur zelfs wettelijk verplicht. Daar zijn hoge kosten mee gemoeid en ook daar moet het mes in. ‘Verlaag de regeldrukkosten veroorzaakt door externe adviseurs, die bovendien vaak heel verschillende tarieven voor dezelfde diensten rekenen.’ 

Meer uitzonderingen, minder papieren tijgers 
Hoe kleiner het bedrijf, des te hoger de regeldruk. De regeldrukmetingen bij indicatorbedrijven tonen dit keihard aan. Daarom moet - net als in Brussel - veel vaker worden overwogen om kleine bedrijven uit te zonderen van nieuwe en bestaande wetgeving. Dat is een effectief instrument om regeldruk te verlagen. Daarnaast zou een volgend kabinet rigoureus het mes moeten zetten in nationale koppen op Europese regels en in de aanzwellende stroom rapportageverplichtingen. 

Meeste verplichtingen werkgeverschap 
Het MKB Indicatorprogramma uitgevoerd door SIRA, laat verder zien dat de regeldruk en de stapeling van verplichtingen het grootst zijn in het sociale domein, ten aanzien van werkgeverschap. Het gaat dan onder meer om de loondoorbetaling en re-integratie bij ziekte, de transitievergoeding en de vele arboregels, zoals de verplichting om al bij de eerste werknemer een preventiemedewerker aan te stellen. SIRA doet in de rapportage per ministerie tal van voorstellen om de regeldruk voor ondernemers terug te dringen. 

Last van verstikkende regels is nog steeds een van de vaakst gehoorde klachten van ondernemers. Hier ligt een grote uitdaging voor een volgend kabinet. Een ommezwaai naar minder regeldruk en meer faciliterend beleid zou het ondernemersklimaat in Nederland enorm vooruit helpen.

Zie ook inzet Metaalunie Regeldruk - Koninklijke Metaalunie