De jaarlijkse update van de Monitor Techniekpact, een coproductie van het Techniekpact, Platform Talent voor Technologie en de Rijksoverheid, laat een aantal positieve ontwikkelingen zien. Zo is er een lichte toename van het aandeel leerlingen op het vwo dat kiest voor een N-profiel. Daarnaast is het aandeel leerlingen dat op de havo hiervoor kiest, na een aantal jaren van daling, stabiel. Van een trend of omslag kan echter nog niet gesproken worden, daarvoor moet een ontwikkeling zich over een langere periode voortzetten. 

‘Je zou kunnen spreken van een heel langzaam positief wordende ontwikkeling, waar heel hard aan gewerkt is maar nog heel hard aan gewerkt moet worden’, beoordeelt Marianne van Loenhout, Programmamanager Onderwijs en Arbeidsmarkt bij Koninklijke Metaalunie de cijfers. ‘We zijn er nog lang niet. Alle initiatieven zoals Sterk Techniek Onderwijs, het Aanvalsplan Techniek, het Techniekpact, etc. en inspanningen van bedrijven en branches werpen hun vruchten af. Maar ook de komende jaren zal alles op alles gezet moeten worden om het tij definitief te keren. We hebben natuurlijk ook te maken met demografische ontwikkelingen, dus tevreden achteroverleunen is er niet bij. En dat doen we dus ook niet.’

Waar het aandeel bèta technische leerlingen licht positief te noemen is, zijn de aantallen dat duidelijk niet. Met uitzondering van vmbo-basisberoepsgericht (bb), kaderberoepsgericht (kb) en gemengd (gl) en het vwo hebben alle andere leerwegen te maken met een daling. Dit wordt vooral veroorzaakt door de krimp van het totaal aantal leerlingen. Deze daling is zorgelijk, gezien de langdurig grote vraag naar technici op de arbeidsmarkt.

Vmbo
Het aandeel leerlingen dat op vmbo-bb/kb/gl kiest voor een technische richting is stabiel/licht stijgend. Zo kent vmbo-kb een stijging van 22% naar 23% en vmbo-gl een stijging van 11% naar 12%. Op vmbo-bb blijft het aandeel stabiel (24%).

De drie vmbo-leerwegen (bb/kb/gl) tezamen zagen het afgelopen jaar wel een stijging in leerlingenaantal (van 11.440 naar 12.550). Vmbo-tl kent daarentegen zowel een daling in aandeel (van 38% naar 36%) als in aantallen (van 16.197 naar 14.550).

Havo/vwo
Ten opzichte van vorig jaar stabiliseert de havo op aandeel in de keuze voor een N-profiel (36%). De jaren daarvoor was het aandeel dalende. Het vwo kent, na eveneens een aantal jaar van daling, een lichte stijging in aandeel, van 57% naar 59%. Binnen de havo zijn de aantallen dalende (van 23.054 naar 22.539). Op het vwo is er een kleine toename van het aantal (van 24.246 naar 24.466).

Middelbaar beroepsonderwijs (mbo)
Op het mbo is de instroom van bèta technische leerlingen al een aantal jaren stabiel op 28%. Absolute aantallen dalen wel al jaren op het mbo. Afgelopen jaar is de instroom afgenomen van 38.374 naar 38.000. Dit heeft te maken met zowel de dalende instroom in het gehele mbo als de leerlingenkrimp.

Hoger onderwijs (ho)
In het hoger beroepsonderwijs (hbo) laat de instroom in de bèta technische opleidingen een soortgelijke stabilisering zien als in het middelbaar beroepsonderwijs. De laatste drie jaar is de instroom 23%. Bij het wetenschappelijk onderwijs (wo) is er dit jaar een lichte stijging van 1 procentpunt tot 35%.
Zowel het hbo als het wo hebben te maken met een daling in absolute aantallen leerlingen bèta technisch onderwijs. Bij het hbo daalde het aantal het afgelopen jaar van 23.464 naar 22.791; bij het wo ging het van 27.146 naar 26.203. Wellicht heeft herinvoering van de basisbeurs effect op de studenteninstroom. Volgend jaar is daarvoor een belangrijk meetmoment.

Monitor Techniekpact
De Monitor Techniekpact geeft inzicht in de stand van bètatechniek. Deze database is in een digitale omgeving opgemaakt, waardoor de cijfers altijd toegankelijk zijn. In de Monitor Techniekpact wordt een uitsplitsing gemaakt naar verschillende richtingen waaronder techniek en ICT. Via de vergelijkingstool is het mogelijk zelf filters aan en uit te zetten en zo vergelijkingen te maken. Bijvoorbeeld op leeftijdsgroep, ICT-beroepen en geslacht.

Meer weten over de Monitor Techniekpact? Klik hier.

Voor nadere informatie over onderwijs, zie www.metaalunie.nl/lobby.