Regelmatig krijgen wij vragen van leden over het gebruik van illegale software. Vaak is dit omdat een lid een brief of e-mail van een softwareleverancier heeft ontvangen waarin wordt aangegeven dat op een of meerdere computers in het netwerk illegale software of een illegale kopie is gevonden.

De laatste tijd wordt ons advies ook steeds vaker gevraagd in de situatie waarbij BSA samen met een deurwaarder langskomt om beslag te leggen op computers binnen het bedrijf. De BSA, de Business Software Alliance, is een samenwerkingsverband van soft- en hardwareleveranciers dat zich onder andere bezig houdt met de bestrijding van illegale software. De BSA is een private partij. Zij heeft dus geen bijzondere bevoegdheden, zoals bijvoorbeeld politie en justitie.

Een softwareleverancier kan als enige bepalen wie zijn software mag hebben en gebruiken. Dat komt omdat hij meestal de partij is die de auteursrechten op die software heeft. De softwareleverancier kan anderen het recht geven de software ook te gebruiken. Dit recht noemen we een licentie. Download of gebruikt u software zonder de licentie die u nodig heeft, en komt de softwareleverancier daarachter, dan kunt u hierop door hem worden aangesproken. Het maakt niet uit wie de software heeft geïnstalleerd (bijv. een stagiair). Ook is onbelangrijk of u de software echt heeft gebruikt.

Zodra is vastgesteld dat er illegale software op uw computer aanwezig is, kunt u eigenlijk niets anders dan in gesprek gaan met de softwareleverancier om tot een oplossing te komen. In het beste geval zal de softwareleverancier er genoegen mee nemen dat u de noodzakelijke licentie(s) alsnog koopt. De softwareleverancier is niet verplicht hier genoegen mee te nemen. Het komt regelmatig voor dat partij die de software illegaal heeft gedownload alsnog een (extra) licentie moet kopen, een boete moet betalen, een onderhoudscontract moet afsluiten of schade moet vergoeden.

Als BSA samen met een deurwaarder bij u langskomt, dan heeft een rechter meestal toestemming gegeven voor het leggen van beslag. Beslag leggen is een manier om er zeker van te zijn dat een openstaande vordering ook echt wordt betaald. Door beslag te leggen, worden onroerende zaken, roerende zaken, banksaldi, aandelen, vorderingen op derden enzovoort als het ware bevroren. Ondertussen moet degene die beslag heeft laten leggen een hoofdprocedure bij de rechter starten. Dit zodat de rechter kan oordelen of de vordering die de beslaglegger zegt te hebben terecht is.

In ieder geval moet de deurwaarder de toestemming voor het leggen van beslag aan u kunnen laten zien. Is die toestemming er, dan bent u verplicht om mee te werken aan het beslag. Komt BSA zonder deurwaarder op bezoek, dan hoeft u niet mee te werken aan het onderzoek naar illegale software.

De ervaring leert dat de deurwaarder vaak ook beslag legt op uw bankrekening. Hierdoor wordt uw tegoed tijdelijk bevroren. U kunt dan alleen het geld op uw rekening gebruiken dat na het leggen van het beslag is bijgeschreven.

Natuurlijk kunt u proberen om dit beslag er af te laten halen. U zou bijvoorbeeld zekerheid kunnen stellen voor het bedrag met een bankgarantie. Hiermee geeft u degene die beslag heeft laten leggen de zekerheid dat als in de hoofdprocedure bij de rechter vast komt te staan dat u moet betalen, dat ook echt gebeurt. U kunt -in plaats van zekerheid stellen- ook een procedure starten bij de rechter om een einde te maken aan het beslag. U moet dan een advocaat inschakelen om bij de rechter te verdedigen dat het beslag onredelijk of zelfs onrechtmatig is. De kans dat u gelijk krijgt in zo’n procedure is meestal wel klein, een paar uitzonderingen niet meegeteld. Het advies is daarom om deze weg alleen te volgen als u veel last heeft van het beslag en het stellen van zekerheid niet mogelijk is.

Als de rechter toestemming geeft voor het leggen van beslag, bepaalt de rechter ook binnen welke termijn na het leggen van beslag een hoofdprocedure moet zijn gestart. In de ons bekende gevallen is deze termijn vaak veel langer dan de gebruikelijke 14 dagen. Meestal zal die (langere) periode gebruikt worden om alsnog via onderhandelingen een oplossing buiten de rechter om te bereiken. Ook dan staat u vaak met de rug tegen de muur en bent u afhankelijk bent van wat de softwareleverancier precies wil.

Komt u uiteindelijk niet tot afspraken met de softwareleverancier over een oplossing voor de illegale software, dan zal hij vermoedelijk naar de rechter stappen. Meestal vraagt de softwareleverancier dan aan de rechter om u te verplichten een licentievergoeding te betalen over de tijd dat de software aantoonbaar op uw computer heeft gestaan, plus een aanvullende schadevergoeding. Ook al wordt in de rechtspraak verschillend geoordeeld over de hoogte van de schadevergoeding, er zijn veel uitspraken bekend waarbij een vergoeding van twee keer de waarde van de licentie wordt toegewezen.

Ons advies is er altijd op te letten dat er in uw bedrijfsnetwerk geen illegale software aanwezig is. Het is daarom verstandig om van tijd tot tijd uw licenties goed te controleren en uw personeel en anderen te wijzen op de mogelijke nadelige gevolgen van het installeren of gebruiken van illegale software.

Meer informatie?
Voor meer informatie of vragen over uw specifieke situatie kunt u altijd contact opnemen met een van onze adviseurs van de afdeling Bedrijfsjuridisch Ledenadvies, telefoon 030 - 605 33 44.