Jongeren zijn een veelzijdige groep: stagiaires (jongeren die werken in het kader van een opleiding), vakantiekrachten en jonge medewerkers. Al deze jongeren hebben een hoger risico op arbeidsongevallen dan andere werknemers. Dit vraagt om speciale aandacht voor veilig werk(en) voor jongeren.
 

Wat levert het op?
Speciale aandacht voor veilig werk(en) voor jongeren vermindert de kans op ongevallen en verbetert het imago van de sector bij jongeren.

Wat zegt de wet?
Een jeugdige werknemer is volgens de Arbowet een werknemer jonger dan 18 jaar. Of en hoe lang een jongere mag werken is geregeld in de Arbeidstijdenwet (ATW). De ATW beschouwt jongeren onder de 16 als kind en kinderarbeid is in principe verboden. In de Arbowet staan de extra ge- en verboden voor veilig werken die gelden naast de reguliere voorschriften voor alle werknemers. De belangrijkste geboden voor jeugdigen gaan over te nemen maatregelen. Zo moet:

• de voorlichting en instructie aan jeugdigen rekening houden met hun beperkte werkervaring en met het feit dat hun ontwikkeling nog niet voltooid is (Arbowet, artikel 8 lid 5).
• het toezicht op jeugdigen adequaat en deskundig zijn. De inhoud en mate van toezicht is afhankelijk van de gevaren die blijken uit de risico-inventarisatie en –evaluatie (RIE) (Arbobesluit artikel 1.37).
   

De belangrijkste verboden gaan over bepaalde werkzaamheden en werkomstandigheden:

• jeugdigen mogen alleen werk met specifieke gevaren verrichten als met toezicht deze gevaren worden voorkomen. Anders is dit werk verboden. Bijvoorbeeld, werk waarbij de jongere op geen enkele manier het werktempo kan beïnvloeden (artikel 7.39 sub d Arbobesluit).
• verboden voor jeugdigen zijn bijvoorbeeld het werken met bepaalde gevaarlijke stoffen en werk waarbij zij blootstaan aan bepaalde geluidsniveaus (Arbobesluit artikelen 4.105 en 6.27 lid 3).

Het ministerie van SZW geeft een volledig overzicht van alle geboden en verboden op haar website. Welke regels gelden voor een specifieke jeugdige hangt af van zijn leeftijd en of gewerkt wordt in het kader van een opleiding (stage).

Wat moet ik opnemen in de RIE?
In de RIE wordt bijzondere aandacht besteed aan het werken met jeugdige werknemers. Zorg dat deze aandachtspunten in de RIE zijn opgenomen. De RIE Metaalbewerking biedt hiervoor de nodige handvatten.

Waar moet ik speciaal op letten om jongeren veilig te laten werken?
Het hogere ongevalsrisico van jongeren komt vooral door een tekort aan voorlichting en toezicht. Ook speelt een gebrek aan kennis en ervaring een rol. Onderzoek laat zien dat jongeren bepaalde gevaren gewoon niet zien. Zorg er dus voor dat een jongere goede voorlichting en instructie krijgt en houd toezicht. Denk verder goed na over de werkzaamheden waar jongeren bij worden ingezet en wie de jongere begeleidt.

Welke afspraken moet ik bij stagiaires maken met de school?
De school is verantwoordelijk voor de beroepsopleiding van de jongeren. Daarnaast speelt de school een belangrijke rol bij de begeleiding van de stage en de voorlichting en instructie voordat de jongere met zijn stage begint. Het bedrijf is onder meer verantwoordelijk voor de acties op de werkplek: begeleiding (door een praktijkbegeleider van het bedrijf), toezicht en voorlichting en instructie. Het is belangrijk om afspraken te maken over wie wanneer wat doet.
 

Voor meer informatie: Basisinspectiemodule - Arbeidstijdenwet - Arbeid door jeugdigen en kinderen | Richtlijn | Nederlandse Arbeidsinspectie (nlarbeidsinspectie.nl)