Misschien was het makkelijker geweest om na hun studies een vaste baan in loondienst te zoeken. Maar broers Martijn en Stefan en neef Lars Flikweert kozen voor het zelfstandig ondernemerschap. Na een paar jaar pionieren staan er al tientallen aardappelsorteermachines van hun hand in heel Nederland en hebben ze dit jaar een volle orderportefeuille voor hun eigen ontwikkelde aardappelsorteermachine op basis van vision-techniek en kunstmatige intelligentie.

De drie jonge ondernemers van Flikweert Vision Technologies wonnen vorig jaar de Zeeuwse innovatieprijs Emergo met hun Quality Grader; een aardappelsorteermachine die tot 10 ton per uur kan verwerken en sorteren op basis van kwaliteit. Tijd om daarbij lang stil te staan hebben ze niet. Er moet gewoon gewerkt worden. Dat gebeurt op het erf, het akkerbouwbedrijf, van de ouders van Lars (26) in het Zeeuwse Ouwerkerk. Sinds krap een jaar is daar de voormalige kantine omgebouwd tot een werkplek voor de programmeurs en ontwikkelaars van de vision- en artifi cial intelligence-sof tware. Even verderop op het erf staan twee kantoorunits waarin Martijn Flikweert (24) en broer Stefan (27) hun werkplekken hebben. De productie vindt plaats in de voormalige koeienstal en opslagschuur voor gewassen. Noodgedwongen even zo, want het bedrijf groeide afgelopen jaar als een speer.

Optimaliseren
Waar een wil is, is een weg; de familie Flikweert neemt de uitdagingen van de snelle groei van het bedrijf praktisch op. Die nuchtere houding typeert het bedrijf. In een korte tijd hebben ze flink naam gemaakt in de wereld van de aardappels. Toch begon het daar niet. Neef Lars behaalde in 2019 zijn masteropleiding BioSystems Engineering (Agrotechnologie) aan de Wageningen Universiteit. Voor zijn eindopdracht werkte hij met vision-technologie. Dat wekte de interesse van Martijn die net zijn bachelorstudie Agrotechniek & Management had afgerond. ‘We konden op zoek gaan naar een vaste baan maar eigenlijk wilden we zelf wat opzetten’, vertelt Martijn. Ze kwamen terecht in de spruitjesbranche en een boer uit de buurt bood hen de mogelijkheid zijn sorteerlijn te optimaliseren.

Met jeugdig enthousiasme begonnen ze aan die klus. ‘Maar de spruitjesmarkt is klein en we kregen al snel concurrentie. Voor ons zat er niet veel meer in, dus toen kwamen we in de aardappels terecht’, vertelt Martijn. Een wereld waarin er al wel met sorteertechnieken gewerkt wordt, maar waarbij de huidige machines vooral geschikt zijn voor het optisch sorteren van gewassen aardappelen. De pootaardappelen, maar ook de aardappelen voor de export, mogen niet gewassen worden en die sorteren is voor veel bedrijven nog een arbeidsintensieve klus.

Beter beeld
Dat weet ook Martijn. Als bijbaan naast zijn studie werkte hij onder andere als aardappelsorteerder. ‘Je zit dan zeker met zijn tweeën aan een band in een leeskamer, vaak loopt de teler er ook rond. Dan ben je de hele dag naar aardappels aan het kijken; het is niet het leukste werk. Het valt daarom niet mee om mensen te vinden. En we zijn dan wel heel slim als mens, maar het nadeel is dat je niet de hele dag geconcentreerd kunt blijven. Een machine zorgt voor continuïteit en een beter beeld.'

Dat goede beeld is te danken aan de camera’s, of tewel vision-techniek. Met een kleine armzwaai ‘dit is hem dan’, toont Martijn in de schuur de oplossing: de Quality Grader. De compacte machine is in een bestaande sorteerlijn te plaatsen. Een rollenbaan zorgt ervoor dat de aardappels licht bewegen en ronddraaien waardoor de ingebouwde camera’s tot vijf foto’s (rondom) kunnen maken van het product. De daaraan gekoppelde AI, kunstmatige intelligentie, herkent fouten zoals schurf t, ritnaalden en groeischeuren. Op basis van de gewenste kwaliteitsinstellingen wordt de aardappel gesorteerd: geschikt voor veevoer of voor menselijke consumptie. Het idee voor de machine was er al snel, maar om tot een goede uitwerking te komen vroeg Martijn zijn broer Stefan om in 2020 aan te sluiten. Met zijn achtergrond als tekenaar/constructeur en de opleiding mbo Werktuigbouwkunde kon hij de ideeën van zijn broer en neef vertalen naar een bouwtekening. Nog geen half jaar later was de 0-serie klaar om die bij een bekende aardappelteler te testen. Martijn: ‘De verwerker was erg enthousiast. We hebben samen met hem de machine aangepast en na een tijd benaderde hij een collega. Toen kregen we een order van ieder drie machines.’

Vliegende start
De bestelling van zes machines zorgde voor een vliegende start in 2020. ‘Het ging toen niet alleen maar om ontwikkelen, maar ook over het zo ef fi ciënt mogelijk inrichten van onze productie’, vertelt Martijn. Hun core is het ontwikkelen en verfi jnen van de techniek. Het snijden van plaatwerk, het lassen en poedercoaten laten ze over aan bedrijven uit de regio. Assemblage vindt plaats in de schuren op het erf in Ouwerkerk. Er wordt seriematig gebouwd en er is maar één basismodel. ‘Dat werkt een stuk ef ficiënter’, legt Martijn uit. Wel wordt er volop met klanten meegedacht. ‘Kennis van alleen sof tware of alleen machinebouw is niet genoeg. Je moet de boer kunnen begrijpen. Voor hem zijn soms andere zaken weer belangrijker. Zoals continuïteit. Of er is een andere kijk op kwaliteit’, zegt Lars.

De door het bedrijf ontwikkelde sof tware zorgt ervoor dat Flikweert vanaf een afstand kan meekijken met de telers en verwerkers en veel online kan instellen en oplossen. Daarnaast is er een gebruikersvriendelijk display ontworpen waardoor de teler ook zelf snel kwaliteitsinstellingen kan aanpassen. In 2022 sleepten ze met hun uitvinding de Zeeuwse innovatieprijs in de wacht. Dat leverde vooral veel publiciteit op. Letterlijk de boer op met hun product hebben ze nog niet hoeven doen. Hun naam wordt steeds bekender en de klanten bellen zelf. Vorig jaar werden er daardoor al 30 machines afgeleverd; van Zeeland tot Texel.

Dat leverde ook nieuwe uitdagingen op. ‘Dat red je niet meer met zijn drietjes. Bij de snelle groei van ons bedrijf komt dan ook best veel kijken’, ervaart Martijn. Hij is verantwoordelijk voor de algemene zaken, zoals personeel, marketing en verkoop. Het risico dat de waan van de dag hun werk gaat bepalen is aanwezig. ‘In het begin hebben we heel veel tijd en energie gestoken in ontwikkeling en het is ons doel om niet minder te gaan ontwikkelen. Je redt dit niet meer alleen. Daarom hebben we nu ook mensen aangenomen zodat we zelf tijd over houden om door te ontwikkelen.’ Want klaar zijn ze allerminst. ‘Er zit nog meer potentie in de nauwkeurigheid en capaciteit van de machine. Ook leveren we nu alleen in Nederland, maar in het buitenland is er een grote afzetmarkt. En we zijn aan het kijken of dit ook werkt met andere producten’, besluit Martijn.