Gewasbescherming in de landbouw ligt onder een vergrootglas. CHD Eefting in Ter Apel maakt spuitmachines voor de akkerbouw waardoor veel minder beschermingsmiddelen nodig zijn. Niet alleen de landbouw is in transitie, ook CHD zelf. “We hebben recentelijk de kwetsbaarheid uit ons bedrijf gehaald”, vertelt Ingrid Eefting van CHD aan Gerrit van Bruggen, buitendienstadviseur Regio Noord van Koninklijke Metaalunie.

Dankzij nieuwe technieken maakt CHD het mogelijk om heel precies gewasbeschermingsmiddelen toe te dienen. In jargon: precisielandbouw. Ingrid Eefting (oud-bondsraadslid Metaalunie): “Aan de hand van dronebeelden, in combinatie met taakkaarten, kun je plantspecifiek spuiten, met variabele afgiften of bijvoorbeeld spotspraying. Per plant, met een precisie van 25 centimeter, kunnen we zo bemesten waar nodig of onkruid bestrijden.”

57 meter breed
De spuitarmen van CHD bereiken een maximale breedte van maar liefst 57 meter en tanks voor vloeistof fen gaan tot 13.800 liter. Over de volle breedte van de lange spuitarmen zitten talloze doppen voor precisiedosering. Een camera kijkt vooruit en ziet een plant die extra mest nodig heeft, of een drone heeft over het veld gevlogen en kan zo, middels taakkaarten, aangeven waar wel en niet gespoten moet worden. Steeds vaker gebeurt dat ook met biologische middelen. Eefting: “Ik baal ervan dat boeren zo negatief worden weggezet. Met onze machines bieden we juist dé oplossing voor het milieuvraagstuk in de landbouw. Dankzij onze spuiten zijn veel minder beschermingsmiddelen nodig. Zo zorgen we ervoor dat de wereld eten heeft.” Maar die boodschap bereikt de buitenwereld helaas maar mondjesmaat. Eefting: “Er stond pas een bericht op RTV Noord over CHD, maar daar komen toch best veel negatieve reacties op. Dat is jammer, omdat we juist helpen met een gezonde landbouw. De polarisatie is enorm.”

Rol Metaalunie
Eefting maakt daarbij de vergelijking tussen plant en mens. “Alleen zieke mensen krijgen medicijnen. Dat is volledig geaccepteerd. Wij geven alleen zieke of bedreigde planten extra bescherming, maar dat wordt helaas – nog – niet geaccepteerd.” Een kilometer van Ter Apel ligt Duitsland, ook een afzetmarkt voor CHD. Eefting: “In Duitsland speelt de discussie die we hier hebben nauwelijks.”

‹‹ De schaalvergroting van de landbouw
zie je terug in onze machines ››

Van Bruggen gaat graag langs in Ter Apel om de boodschap van een gezonde en duurzame landbouw te ondersteunen, al kan Metaalunie weinig doen aan het maatschappelijk sentiment rondom landbouw. Metaalunie kon CHD wel verder helpen richting de toekomst. De vader van Ingrid (en eigenaar van CHD) is inmiddels 83 jaar en er lag een opvolgingsvraagstuk. Van Bruggen: “Daar hebben we Ingrid middels organisatieadvies mee geholpen.” Eefting: “Er was in de markt, en onder ons personeel, enige zorg: wat gaat er straks met CHD gebeuren als de oprichter stopt? Ik ben hier in coronatijd gekomen en langzaam in het bedrijf gegroeid.”

Met Ingrid Eefting als dagelijks leider is er nu zekerheid richting de toekomst. “We hebben CHD – zowel voor de klant als het personeel – mede met hulp van Metaalunie minder kwetsbaar gemaakt.” Ook op het gebied van trainingen, cursussen (vouchers voor opleidingen) en de arbeidsmarkt helpt Metaalunie het bedrijf uit Ter Apel verder. CHD is de afgelopen jaren veel grotere, complexere en geavanceerdere machines gaan bouwen. Eefting: “De schaalvergroting van de landbouw zie je terug in onze machines. We bouwen ze hier van de grond af aan op. De grote uitdaging is het vinden van goed personeel, maar daar heeft het hele land last van.”

Veiligheid
Een kleine veertig medewerkers maken per jaar zeer diverse typen spuitmachines. De markt is goed, vertelt Eefting aan Gerrit van Bruggen: “We hebben geen seriewerk; we bouwen wat de klant wil. De vraag is er. Ook richting de toekomst.” Voor de spuitmachines wordt speciaal metaal gebruikt: koolstofarm, veerkrachtig staal. Eefting: “Vooral om sterke spuitmachines te maken die ook een hobbel in het veld op kunnen vangen.” Ook veiligheid is anno 2025 een belangrijk issue. “Nieuwe wetgeving eist dat agrariërs vanaf 2026 niet in aanraking mogen komen met gewasbeschermingsmiddelen. Het is verplicht om met een gesloten vulsysteem te gaan werken. Elke landbouwspuit moet daarmee uitgerust zijn.”

Wat Eefting zorgen baart, zijn de oplopende kosten. Alleen afgelopen jaar al twaalf procent loon erbij. “Dat verdienen we onder aan de streep niet zomaar terug, tenzij we de machines duurder maken. Dat gaat ten koste van onze internationale concurrentiepositie. Dit vraagstuk wil ik graag bij Metaalunie neerleggen.” Wat er onder aan de streep wel staat, is volgens Van Bruggen “een heel mooi bedrijf. Tijd dus om Ter Apel eens in een positief daglicht te zetten.”