Machineveiligheid
De Nederlandse Arbeidsinspectie doet onderzoek naar arbeidsongevallen. Een groot deel hiervan gaat om ongevallen met machines. Ongeveer 20% van de ongevallen met machines gebeuren tijdens onderhoud, reparatie en schoonmaak van deze machines. Dit soort arbeidsongevallen komt met name voor in de sector industrie (voedingsmiddelenindustrie en metaal) en in de agrarische sector.
Inspecties bij metaalbedrijven
De Nederlandse Arbeidsinspectie gaat vanaf juli 2025 bij metaalbedrijven inspecties uitvoeren gericht op de onderwerpen onderhoud, reparatie en schoonmaak van machines. Het doel van de inspecties is om te bepalen of de werkgever voldoende preventieve maatregelen heeft genomen om veilig te kunnen werken met machines.
Waar controleert de Arbeidsinspectie op?
De controle richt zich op de aanwezigheid van maatregelen die bijdragen aan het voorkomen van arbeidsongevallen. Een preventieve maatregel kan zich richten op verschillende onderdelen:
- Technische maatregelen; gericht op machines en de arbeidsplaats. Bijvoorbeeld: is de machine zo ontworpen dat er veilig onderhoud, reparatie en schoonmaak kan plaatsvinden? Zit er een ‘schoonmaakstand’ op de machine?
- Organisatorische maatregelen; gericht op procedures, werkwijze en risico-inschatting. Bijvoorbeeld: staat het risico in de risico-inventarisatie en evaluatie (RI&E)? Zijn er specifieke procedures opgelegd (zoals een lock out-, tag out- of try out-procedure) voor deze werkzaamheden?
- Gedragsmaatregelen; gericht op dat werknemers weten wat ze moeten doen.
Bijvoorbeeld: hebben werknemers voldoende (begrijpelijke) instructie gehad om deskundig onderhoud of reparatie te kunnen uitvoeren?
Controleer je RI&E
Controleer of je RI&E en bijbehorend plan van aanpak actueel is. Als er binnen je bedrijf onderhoud, reparatie en schoonmaak plaatsvindt aan machines, moet dit risico onderdeel zijn van de RI&E.
Ook moeten er specifieke werkwijzen of procedures zijn. Bepaal vervolgens of je voldoende maatregelen hebt genomen en onderneem actie, zodat je werknemers veilig op de arbeidsplaats kunnen werken. Welke regels precies gelden, hangt af van het soort werk en de risico's die daaraan verbonden zijn.
Denk ook na over werkzaamheden die je in opdracht laat uitvoeren. Zoals onderhoud door een installatiebedrijf of schoonmaak door een schoonmaakbedrijf. De Arbeidsomstandighedenwet geldt overal waar in loondienst of in opdracht wordt gewerkt.
> Voor meer informatie zie Metaalindustrie | Nederlandse Arbeidsinspectie.