Wie wil weten hoe de toekomst van de Nederlandse verspaningsindustrie eruitziet, moet eens een kijkje gaan nemen bij toeleverancier RODIN machining bv in Opmeer. Werkelijk alles is daar gemechaniseerd en geautomatiseerd. Dan hebben we het over het binnen een minuut online presenteren van een offerte, het gerobotiseerde materialen- en gereedschapmagazijn en de (nagenoeg onbemande) productie van nauwkeurige onderdelen uit verschillende metaalsoorten.

Het bedrijf is nog maar net anderhalf jaar aan het produceren, maar dat neemt niet weg dat er veel kennis en ervaring in huis is. Dit zowel qua verspaning als qua mechanisering en automatisering. RODIN machining won snel na de start de Ondernemingsverkiezing Noord-Holland 2024 als “Beste Onderneming” van deze provincie. Dan moet je toch wel iets bijzonders doen, zou je zeggen.

Rust en ruimte
Als we bij RODIN machining de productiehal binnenstappen, lijkt deze in niets op die van “traditionele” verspaningsbedrijven. Daar staan allerlei machines veelal dicht op elkaar, terwijl operators druk heen en weer lopen met karretjes vol ruw materiaal, gereedschappen en/of geproduceerde producten. Niets van dit alles in de hal van RODIN machining. Daar heerst rust en is er een overvloed aan ruimte. Centraal in het midden staat, over de volle lengte van de hal, een gigantisch hoogbouwmagazijn met twee rijen en daartussen een robot. Deze beweegt op rails tussen de stellingen heen en weer, haalt materiaal en gereedschappen op, legt deze in het magazijn of levert ze af bij een van de machines. Aan het eind van het magazijn staan aan weerszijden Mazak bewerkingscentra. Aan de ene kant een tweetal VARIAXIS C-600, 5-assige verticale bewerkingscentra, en aan de andere kant twee INTEGREX i-350H S machines die draai- en (via een B-as) freesbewerkingen combineren. De machines hebben eigen celrobots van Fanuc, die zorgen voor de be- en ontlading van de machines en het aanleveren van de juiste (speciaal) gereedschappen.
Het volledig geautomatiseerde magazijn telt, verdeeld over zeven verdiepingen, 512 palletplaatsen die elk tot 1.000 kilogram belast kunnen worden. Via twee invoer-/uitvoerbanen worden materialen en producten verplaatst, wat geheel gerobotiseerd gebeurt met een zogeheten stacker crane. Dit alles stelt RODIN machining in staat om 24/7 te produceren. In de opzet is overigens al rekening gehouden met uitbreiding van het machinepark. Nieuwe machines kunnen in het midden en aan het andere uiteinde van het magazijn eenvoudig worden aangekoppeld.

Ambitieus plan
‘Wat wij hier doen, bestond nog niet’, vertelt Paul Mooij. Hij is een van de vier oprichters van het bedrijf en komt zelf uit de automatiseringswereld. ‘Op plaatwerkgebied zijn in ons land al wel volledig geautomatiseerde 24/7 bedrijven, maar voor 24/7 geautomatiseerd verspanen – inclusief het snel online opvragen van offertes – kwam je bij handelsplatforms in het buitenland uit. Een van de grootste uitdagingen was het ontwikkelen van de online offertesoftware. Vraag drie calculatoren van draai- en freeswerk om een offerte en er komen drie verschillende prijzen uit. Dat heeft uiteraard met de aard, omvang en organisatie van je productie te maken, maar de verschillen zijn soms wel erg groot. We hebben daar degelijk onderzoek naar verricht en een algoritme ontwikkeld dat ook self-learning is. Inmiddels zitten er al meer dan 700 referentieproducten in het calculatiesysteem en daar komen dagelijks producten bij. De nacalculaties daarvan worden weer teruggekoppeld, zodat de offerte- en doorlooptijdberekeningen steeds betrouwbaarder worden. Waar je in dat kader ook mee te maken hebt, is dat gereedschap- en materiaalprijzen fluctueren. De actuele prijzen krijgen we 24/7 binnen via het Smart Connected Supplier Network (SCSN). Eventuele staffelkortingen worden automatisch verwerkt in ons algoritme, zodat we snel, maar ook zo scherp mogelijk kunnen calculeren en offreren.’

Knowhow en ervaring bundelen
RODIN machining bv is in maart 2022 opgericht door Ruud Appel, Dennis Oud, Gem Bot en Paul Mooij. De leden van het management team zijn geen onbekenden in de markt. Appel en Oud hebben hun eerste stappen in de metaalbranche gezet in hun onderneming Top Sierhekwerken bv. Na verkoop hiervan hebben zij Hollandsteel bv opgericht, waarbij IT en computertechnologie worden gebruikt om de processen te automatiseren. Bot is na verkoop van zijn aandeel in Bot Bouwgroep ingestapt om Hollandsteel door te ontwikkelen en te professionaliseren. Mooij is zowel bij Hollandsteel als diverse andere grote organisaties betrokken geweest vanuit zijn professie als zelfstandig professional in de automatisering & digitalisering. Ook heeft RODIN machining twee belangrijke strategische partners: Heudra, een bekende onderneming binnen de Nederlandse metaalwereld, en Nobel Capital Partners.

Fabrieks-simulatie
‘Het mooie van deze tijd is dat er inmiddels zeer krachtige simulatiesoftware beschikbaar is, waarmee je processen kunt visualiseren’, vertelt Mooij. ‘Vooraf hebben we van de complete fabriek een 3D-simulatiemodel gemaakt – inclusief magazijn, robots, stacker crane, bewerkingscentra, etc. Daardoor weet je waar de bottlenecks zitten en voor welke uitdagingen je staat. Bijvoorbeeld dat je ook de gereedschapstandtijd goed in de gaten moet houden. Dat doen de machines zelf, zodat we precies weten wanneer een frees of beitel gewisseld moet worden. Dat is heel belangrijk in het kader van precisie en doorlooptijd.’

‹‹ Vooraf hebben we van de complete fabriek een 3D-simulatiemodel gemaakt ››

Duurzaam produceren
‘Omdat onze processen volledig zijn geautomatiseerd, realiseren we een constante productkwaliteit, ongeacht de complexiteit’, vertelt Appel. ‘Daarbij stelt de strategische samenwerking met Heudra ons nog meer in staat om concurrerende, hoogwaardige oplossingen te bieden. Mede door de zonnepanelen op het dak, maken we gebruik van groene stroom. Ook passen we biologisch afbreekbare smeermiddelen op de machines toe, terwijl 100 procent van ons materiaalafval wordt hergebruikt. We letten dus ook goed op duurzaamheid.’

De klanten van RODIN machining zijn bedrijven in de maakindustrie die metaal verwerken in de ruimste zin van het woord. Denk daarbij aan constructiebedrijven, machinebouwers, carrosseriebouwers, meubelfabrikanten, scheepswerven, bedrijven in de automobiel- en petrochemische industrie, etc. Aan Mooij de vraag of werkelijk alles kon worden geautomatiseerd. ‘Nou, wel heel veel, maar bijvoorbeeld het voorbereiden en voorinstellen van gereedschap en het maken van de CAM-programma’s voor de bewerkingscentra vereist toch nog wel de nodige expertise. We hebben momenteel tien medewerkers, onder wie ervaren operators met programmeerkennis, die de gereedschappen klaarzetten en de CNC- programma’s voor de bewerkingscentra programmeren en optimaliseren. Vaak gebeurt dit laatste aan de machine waarbij de operator goed kan zien wat er in de verspaningszones gebeurt. In de toekomst zal de vertaalslag van CAD naar CAM steeds meer geautomatiseerd kunnen verlopen, mede omdat we daarvoor ook self-learning software en generatieve AI inzetten. Zover is het nog niet, maar we zijn al wel heel ver!’